
Wyspa Odo to fikcyjna, niewielka wyspa położona w pobliżu Japonii, znana jako miejsce pierwszego pojawienia się Godzilli w kultowym filmie Ishirō Hondy z 1954 roku. Strona poświęcona jest wszystkim japońskim filmom z Godzillą w roli głównej. W latach 1954–2025 powstało łącznie 30 filmów wyprodukowanych przez japońską wytwórnię Toho. Zostały one podzielone na cztery główne epoki: Shōwa – 15 filmów (1954–1975), Heisei – 7 filmów (1984–1995), Millennium – 6 filmów (1999–2004), Reiwa – jak dotąd 2 filmy od 2016. Każda z tych epok wnosiła coś unikalnego do historii Godzilli.
Seria Showa – 15 filmów (1954–1975)
Seria Showa to najstarszy i zarazem najbardziej zróżnicowany rozdział w historii filmów o Godzilli. Obejmuje aż 15 produkcji, które ukazywały się na przestrzeni dwóch dekad, od 1954 do 1975 roku. Zaczyna się od arcydzieła – pierwszego filmu „Godzilla” (1954), który do dziś uznawany jest za jedno z najważniejszych dzieł japońskiego kina. Utrzymany w poważnym, niemal katastroficznym tonie, przedstawia tytułowego potwora jako ucieleśnienie nuklearnego koszmaru, będącego reakcją na traumę Hiroszimy i Nagasaki. Godzilla nie jest tu jeszcze bohaterem popkultury – to przerażająca, destrukcyjna siła natury, budząca grozę i moralne refleksje.
Jednak z każdą kolejną częścią ton serii ulegał stopniowym zmianom. W miarę upływu lat i zmieniających się oczekiwań widowni, Godzilla zaczynał ewoluować – z postaci tragicznej i groźnej w kierunku bardziej przystępnej i przyjaznej, niemal sympatycznej ikony. W pewnym momencie potwór stał się wręcz obrońcą ludzkości, stając w szranki z innymi gigantycznymi istotami, niejednokrotnie w spektakularnych, choć coraz bardziej kampowych pojedynkach. Z biegiem czasu jego wygląd także uległ zmianie – z przerażającego monstrum w coraz bardziej „muppetowatą” wersję samego siebie.
Wyraźnie widać, że część filmów z tej serii została skierowana przede wszystkim do młodszej widowni – fabuły stają się prostsze, pojawia się więcej humoru, a przemoc jest mniej dosłowna. Godzilla zaczyna funkcjonować jako rodzaj „superbohatera”, a nie zagrożenia. Choć dla niektórych fanów te zmiany mogą wydawać się kontrowersyjne, to właśnie ta różnorodność czyni serię Showa tak interesującą. Od mrocznego horroru science fiction po kolorowe i surrealistyczne kino familijne – to fascynujący obraz tego, jak zmieniały się gusta, wartości i kontekst kulturowy w powojennej Japonii.
Seria Heisei – 7 filmów (1984–1995)
Druga seria filmów o Godzilli rozpoczęła się w 1984 roku od filmu „Godzilla” (znanego również jako „The Return of Godzilla”), który pełni funkcję bezpośredniego sequela oryginalnej produkcji z 1954 roku. Tym samym całkowicie ignoruje wydarzenia z wcześniejszej serii Shōwa, tworząc zupełnie nową linię narracyjną. Decyzja ta pozwoliła twórcom powrócić do mroczniejszych, bardziej poważnych tonów, przywracając Godzilli status zagrożenia i symbolu destrukcyjnej siły natury – tak jak w pierwowzorze.
Seria Heisei wyróżnia się spójną, ściśle powiązaną fabularnie strukturą – w przeciwieństwie do epoki Shōwa, gdzie poszczególne filmy często funkcjonowały jako samodzielne historie. Tutaj kolejne części budują konsekwentną opowieść, rozwijając wątki polityczne, naukowe oraz relacje między potworami i ludźmi. Wprowadza się też nowe postacie, technologie i potwory, które na stałe zapisały się w historii serii – jak Biollante, Destoroyah czy Mecha-King Ghidorah.
Godzilla w epoce Heisei ukazany jest ponownie jako potężna, niemal apokaliptyczna siła – nie bohater, lecz niekontrolowany żywioł. Choć bywa momentami przedstawiany bardziej ambiwalentnie niż w latach 50., jego obecność zawsze niesie grozę i niepewność. Filmy tej serii eksplorują również wątki genetyki, energii jądrowej, ekologii i odpowiedzialności człowieka za swoje wynalazki – tematy charakterystyczne dla późnego XX wieku.
Seria zakończyła się w 1995 roku filmem „Godzilla vs. Destoroyah”, który domyka wątki i przynosi symboliczne pożegnanie z potworem, kończąc erę Heisei w dramatyczny i emocjonalny sposób.
Seria Millennium – 6 filmów (1999 – 2004)
Seria Millennium to wyjątkowy cykl filmów o Godzilli, powstający w latach 1999–2004. W odróżnieniu od innych odsłon franczyzy, nie stanowi ona spójnej całości fabularnej. Każdy z filmów – z wyjątkiem dwóch bezpośrednio ze sobą powiązanych – prezentuje odrębną historię, często zakładając, że jedynym wydarzeniem kanonicznym był oryginalny film z 1954 roku. Taka konstrukcja pozwoliła twórcom eksperymentować z formą, tonem i interpretacją postaci Godzilli – raz ukazywanej jako niszczycielska siła natury, innym razem jako obrońca ludzkości. Seria Millennium stanowi interesujący eksperyment narracyjny i formalny w historii Godzilli, oferując widzom różnorodne spojrzenia na legendę potwora z Japonii.
Seria Reiwa – 2 filmy (2016 – 2023)
Era Reiwa to najnowszy rozdział w historii Godzilli, rozpoczęty w 2016 roku. Charakteryzuje się różnorodnością stylów i niezależnymi fabułami, które reinterpretują postać legendarnego potwora w nowoczesny sposób. Serię otwiera „Shin Godzilla” – mroczna, realistyczna opowieść ukazująca Godzillę jako przerażającą, ewoluującą istotę i metaforę kryzysu państwowego, inspirowaną katastrofą w Fukushimie. Kulminacją dotychczasowych dokonań stał się film „Godzilla Minus One” z 2023 roku – osadzony w powojennej Japonii, ukazujący potwora jako uosobienie narodowej traumy. Film zdobył Oscara za efekty specjalne, co było historycznym osiągnięciem dla serii.
